Czym jest prawo autorskie?
Jest to dyscyplina prawa cywilnego, zespół norm prawnych wchodzących w skład prawa własności intelektualnej, a także ogół praw przysługujących autorowi utworu (lub innemu uprawnionemu podmiotowi) upoważniających go do decydowania o eksploatacji utworu i czerpaniu z niej korzyści finansowych. Wyróżnia się dwa podstawowe systemy prawa autorskiego: copyright (na gruncie systemu common law) i droit d’auteur (funkcjonujące w państwach Europy kontynentalnej, w tym w Polsce).
Przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi
plastyczne
fotograficzne
lutnicze
wzornictwa przemysłowego
architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne
muzyczne i słowno-muzyczne
sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne
audiowizualne (w tym wizualne i audialne)
Ochrona Praw Autorskich
Ochrona praw autorskich powstaje samoczynnie w chwili stworzenia utwory i nie potrzebna jest żadna ochrona certyfikacyjna. Autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby poprzez dziedziczenie lub podpisanie stosownej umowy (o przeniesienie majątkowych praw autorskich lub licencji – umowy o korzystaniu z utworu). Konsekwencją prawną naruszenia praw autorskich jest odpowiedzialność karna, m. in. grzywna, ograniczenie lub pozbawienie wolności do 5 lat oraz zabranie własności powstałej na drodze przestępczej.
Licencja
Aby uniknąć nieprzyjemności związanych z łamaniem praw autorskich można starać się o licencję. Licencja może być pełna lub niepełna, w zależności od rodzaju zawartej umowy licencyjnej. Na utworach różne symbole odpowiedniego urzędu określa prawa własności: - (copyright) oznacza zastrzeżenie prawa autorskiego, obok znaku © powinno znajdować się wskazanie uprawnionego z tytułu prawa autorskiego i roku pierwszej publikacji utworu, np.: © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN Sp. z o.o, Warszawa 2017.
Licencja w Internecie
Powszechna licencja publiczna pozwala na modyfikację licencjonowanego oprogramowania i sprzedaż tak powstałych produktów, ale obowiązkowe jest utrzymywanie zasobów oprogramowania z dostępnym kodem źródłowym. Ma to na celu uniknięcie tworzenia wielu równoległych generacji tego samego oprogramowania i ułatwia rozwój firm sprzedających wolne oprogramowanie. Co więcej, kod źródłowy każdego z tych programów musi być udostępniany bezpłatnie. Jeżeli kod licencjonowanego przez GPL oprogramowania jest używany wraz z oprogramowaniem użytkowym, to kod tego ostatniego także musi być dostarczany bezpłatnie. Oznacza to, że każdy może bezpłatnie korzystać z kodu źródłowego licencjonowanego oprogramowania (np. Linuxa), pod warunkiem, że wyniki pracy również będą udostępniane bezpłatnie. Jest to więc wykorzystanie siły uregulowań prawnych w postaci copyright dla zapewnienia, że wszystko, co zostanie wykonane za pomocą oprogramowania licencjonowanego jako GPL nie przestanie być własnością wspólną.
Typy licencji
Licencja Firmware – Licencja obejmująca oprogramowanie układowe, tzn. umieszczone na stałe w sprzętowej części systemu komputerowego
Licencja Freeware – Oprogramowanie darmowe, rozpowszechniane po kosztach nośnika danych. Oprogramowanie freeware może być objęte ochroną praw autorskich lub nie.
Licencja GNU – Powstały w ramach projektu GNU zbiór reguł, zgodnie z którymi rozprowadzane jest tzw. "wolne oprogramowanie". Na zasadach Powszechnej Licencji
Publicznej udostępniane jest m.in. jądro systemu operacyjnego Linux oraz większość oprogramowania dla niego przeznaczona. Podstawowym celem przyświecającym twórcom licencji było umożliwienie producentom oprogramowania prawnie zagwarantowanej możliwości tworzenia produktów wolno dostępnych dla wszystkich użytkowników.
Licencja GPL (General Public Licence) – Zasady licencyjne określone przez konsorcjum Free Software Foundation, zakazujące redystrybucji oprogramowania w formie czysto binarnej. Jeżeli ktoś wprowadza do obiegu oprogramowanie zawierające jakąkolwiek część podlegającą licencji GPL, to musi udostępnić wraz z każdą dystrybucją binarną jej postać źródłową.
Licencja grupowa (ang. Site licence) – Określa, że zakupiony program może być użytkowany w sieci lub innym zestawie komputerów (np. szkolna pracownia) w określonej ilości, tzn. może być instalowany tylko na określonej maksymalnej liczbie stanowisk. Podobną zasadą określone są programy sprzedawane z licencją sieciową (Network licence).
Licencja jednostanowiskowa (ang. One-site licence) – To licencja uprawniająca użytkownika do zainstalowania nabytego oprogramowania tylko na jednym stanowisku komputerowym. Użytkownikowi nie wolno udostępniać takiego oprogramowania w sieci ani używać na więcej niż jednym komputerze w tym samym czasie. Zezwala natomiast na sporządzanie kopii zapasowej oprogramowania.
Licencja typu Linux – Rozwiązanie licencyjne odnoszone do systemu Linux, którego jądro jest upowszechniane według praw Licencji GPL. System Linux nie jest oprogramowaniem będącym własnością ogółu. Prawa autorskie do kodu Linuxa należą do różnych autorów kodu. Jednakże Linux jest oprogramowaniem w wolnym obiegu w tym sensie, że jego użytkownikom wolno go kopiować, zmieniać i stosować w dowolny sposób oraz rozdawać własne kopie bez ograniczeń. Spowodowane to jest zakazem prywatyzacji produktów pochodnych systemu Linux. Ograniczenia tej licencji wynikające z zasad licencji GPL nie zakazują tworzenia ani sprzedawania wyłącznie binarnych dystrybucji oprogramowania, jeżeli tylko każdy, kto otrzymuje kopie binarne, będzie miał szansę uzyskania również kodu źródłowego za rozsądną opłatą dystrybucyjną.
Licencja na obszar – To określenie umowy między producentem oprogramowania a nabywcą, uprawniająca go do sporządzenia określonej liczby kopii zakupionego oprogramowania na swój własny użytek. Takie rozwiązanie jest czasem stosowane przez firmy korzystające z sieci lokalnych LAN, umożliwia to wykorzystanie oprogramowania na wielu stanowiskach komputerowych ponosząc przy tym mniejsze koszty.
Licencja Public Domain – Licencja dobroczynna czyniąca z oprogramowania własność ogółu, w myśl której autor lub autorzy oprogramowania zrzekają się praw do upowszechniania oprogramowania na rzecz ogółu użytkowników.
Licencja Shareware – Rodzaj licencji oraz oprogramowanie rozpowszechniane na jej zasadach, która zezwala na bezpłatne korzystanie z oprogramowania przez okres próbny
(zazwyczaj 1 miesiąc), który ma zachęcić użytkownika do zakupu oprogramowania. W przypadku korzystania z oprogramowania w sposób niekomercyjny licencja typu shareware umożliwia przedłużanie tego okresu (w celach propagandowo-reklamowych)
źródło: http://php.pl/